Dziewiąte przykazanie brzmi:
Nie będziesz składał fałszywego świadectwa przeciwko bliźniemu swojemu. (Wyjścia 20:16)
Przykazanie to jest nieco niezwykłe wśród przypuszczalnie przekazanych przez Hebrajczyków: podczas gdy inne przykazania miały prawdopodobnie krótsze wersje, które zostały później dodane, to ma nieco dłuższy format, który jest obecnie skracany przez większość chrześcijan. Przez większość czasu, gdy ludzie ją cytują lub wymieniają, używają tylko pierwszych sześciu słów: Nie będziesz składał fałszywego świadectwa.
Pozostawienie zakończenia „przeciw sąsiadowi” niekoniecznie stanowi problem, ale pozwala uniknąć trudnych pytań o to, kto kwalifikuje się jako sąsiad, a kto nie. Można na przykład słusznie argumentować, że tylko krewni, współwyznawcy lub rodacy kwalifikują się jako sąsiedzi, usprawiedliwiając w ten sposób składanie fałszywych świadectw przeciwko nierezydentom, wyznawcom innej religii, ludowi innego narodu lub ludowi innej inna pochodzenie etniczne.
Następnie pojawia się pytanie, co pociąga za sobą składanie fałszywych świadectw.
Co to jest fałszywy świadek?
Wydaje się, że koncepcja „fałszywego świadka” mogła pierwotnie mieć na celu jedynie zakazanie kłamstwa przed sądem. Dla starożytnych Hebrajczyków każdy przyłapany na kłamstwie podczas zeznania może zostać zmuszony do poddania się karze, jaka zostałaby nałożona na oskarżonego - nawet śmierci. Należy pamiętać, że ówczesny system prawny nie obejmował stanowiska prokuratora. W efekcie każdy, kto wystąpi z oskarżeniem o popełnienie przestępstwa i zeznaje przeciwko niemu, był prokuratorem narodu.
Takie rozumienie jest dziś zdecydowanie akceptowane, ale tylko w kontekście znacznie szerszej lektury, która uznaje za zakaz wszelkich form kłamstwa. Nie jest to całkowicie nierozsądne, a większość ludzi zgodzi się, że kłamstwo jest złe, ale jednocześnie większość ludzi zgodzi się również, że mogą zaistnieć okoliczności, w których kłamstwo jest właściwą, a nawet konieczną rzeczą. Nie byłoby to jednak dozwolone przez dziewiąte przykazanie, ponieważ zostało sformułowane w sposób absolutny, który nie dopuszcza wyjątków, bez względu na okoliczności lub konsekwencje.
Jednocześnie jednak znacznie trudniej byłoby wymyślić sytuacje, w których leżenie w sądzie jest nie tylko dopuszczalne, ale być może nawet lepsze, a to czyni absolutne brzmienie przykazania mniejszy problem. Wydawałoby się zatem, że ograniczone czytanie Dziewiątego Przykazania mogłoby być bardziej uzasadnione niż szersze czytanie, ponieważ nie byłoby możliwe i być może nierozsądne, aby rzeczywiście podążać za szerszym.
Niektórzy chrześcijanie próbowali rozszerzyć zakres tego przykazania, tak aby obejmował nawet więcej niż szerokie czytanie powyżej. Twierdzili na przykład, że takie zachowanie, jak plotkowanie i chwalenie się, kwalifikuje się jako złożenie fałszywego świadectwa przeciwko bliźniemu. Zakazy takich czynów mogą być sprawiedliwe, ale trudno jest zrozumieć, w jaki sposób mogą one rozsądnie podlegać temu przykazaniu. Plotki mogą być przeciwko bliźniemu, ale jeśli to prawda, nie może być fałszywe. Chwalenie się może być fałszywe, ale w większości przypadków nie byłoby to sprzeczne z sąsiadami.
Takie próby rozszerzenia definicji „fałszywego świadka” wyglądają jak próby nałożenia bezwzględnych zakazów na niepożądane zachowanie bez konieczności dokładania uzasadnienia. Dziesięć przykazań ma przecież „pieczęć aprobaty” od Boga, więc rozszerzenie tego, co obejmuje przykazanie, może wydawać się bardziej atrakcyjnym i skutecznym podejściem niż zakazanie zachowań przy pomocy samych „praw stworzonych przez człowieka”.
