Zasadniczo pietyzm jest ruchem w obrębie chrześcijaństwa, który kładzie nacisk na osobiste oddanie, świętość i autentyczne doświadczenie duchowe, a nie tylko na przestrzeganie teologii i rytuałów kościelnych. Mówiąc dokładniej, pietyzm odnosi się do przebudzenia duchowego, które rozwinęło się w XVII-wiecznym Kościele luterańskim w Niemczech.
Cytat pietyzm
„Studiowanie teologii powinno być kontynuowane nie przez walkę sporów, ale przez praktykę pobożności”. - Phipipp Jakob Spener
Początki i założyciele pietyzmu
Ruchy pietyzmu pojawiały się w całej historii chrześcijańskiej, ilekroć wiara pozbawiona została prawdziwego życia i doświadczenia. Kiedy religia staje się zimna, formalna i pozbawiona życia, można prześledzić cykl śmierci, duchowego głodu i nowych narodzin.
W XVII wieku reformacja protestancka przekształciła się w trzy główne wyznania: anglikański, reformowany i luterański, z których każdy był powiązany z podmiotami narodowymi i politycznymi. Bliskie powiązania między kościołem a państwem przyniosły powszechną płytkość, biblijną ignorancję i niemoralność w tych kościołach. W rezultacie pietyzm powstał jako próba ożywienia życia w teologii i praktyce reformacji.
Termin pietyzm zdaje się być używany jako pierwszy w celu identyfikacji ruchu kierowanego przez Philippa Jakoba Spenera (1635 1705), luterańskiego teologa i pastora we Frankfurcie w Niemczech. Często uważany jest za ojca niemieckiego pietyzmu. Najważniejsze dzieło Spenera, Pia Desideria lub Heartfelt Desire for God-Pleasing Reform, pierwotnie opublikowane w 1675 roku, stało się podręcznikiem pietyzmu. Angielska wersja książki opublikowanej przez Fortress Press jest nadal w obiegu.
Po śmierci Spenera August Hermann Francke (1663 2727) został przywódcą niemieckich pietystów. Jako pastor i profesor na uniwersytecie w Halle jego pisma, wykłady i przywództwo kościelne stanowiły wzór odnowy moralnej i zmienionego życia biblijnego chrześcijaństwa.
Spener i Francke byli pod silnym wpływem pism Johanna Arndta (1555 1621), wcześniejszego przywódcy kościoła luterańskiego, często uważanego przez dzisiejszych historyków za prawdziwego ojca pietyzmu. Największy wpływ Arndt wywarł na klasyku oddania, Prawdziwym chrześcijaństwie, opublikowanym w 1606 roku.
Ożywianie martwego prawosławia
Spener i ci, którzy poszli za nim, starali się rozwiązać rosnący problem, który zidentyfikowali jako `` martwa ortodoksja w Kościele luterańskim. Ich zdaniem życie wiary członków Kościoła stopniowo sprowadzało się do zwykłego przestrzegania doktryny, formalnej teologii i porządku kościelnego.
Dążąc do ożywienia pobożności, oddania i prawdziwej pobożności, Spener wprowadził zmianę, zakładając małe grupy pobożnych wierzących, którzy spotykali się regularnie na modlitwie, studiowaniu Biblii i wzajemnym budowaniu. Grupy te, zwane Collegium Pietatis, co oznacza pobożnych zgromadzeń, kładły nacisk na święte życie. Członkowie skupili się na uwolnieniu się od grzechu, odmawiając udziału w rozrywkach, które uważali za ziemskie.
Świętość nad teologią formalną
Pietiści podkreślają duchową i moralną odnowę jednostki poprzez całkowite oddanie się Jezusowi Chrystusowi. Dowodem nabożeństwa jest nowe życie wzorowane na biblijnych przykładach i motywowane Duchem Chrystusa.
W pietyzmie prawdziwa świętość jest ważniejsza niż przestrzeganie formalnej teologii i porządku kościelnego. Biblia jest stałym i niezawodnym przewodnikiem do życia wiarą. Wierzących zachęca się do angażowania się w małe grupy i realizowania osobistych nabożeństw jako sposobu wzrostu i walki z bezosobowym intelektualistą.
Oprócz rozwijania osobistego doświadczenia wiary, pietyści podkreślają troskę o pomoc potrzebującym i okazywanie miłości Chrystusa ludziom na całym świecie.
Głęboki wpływ na współczesne chrześcijaństwo
Chociaż pietyzm nigdy nie stał się denominacją ani zorganizowanym kościołem, wywierał głęboki i trwały wpływ, dotykając prawie całego protestantyzmu i pozostawiając piętno we współczesnej ewangelizacji.
Hymny Johna Wesleya, a także jego nacisk na doświadczenie chrześcijańskie, są naniesione śladami pietyzmu. Inspiracje pietystyczne można zobaczyć w kościołach z misyjną wizją, programami społecznymi i społecznymi, akcentami w małych grupach i programami do studiowania Biblii. Pietyzm ukształtował sposób, w jaki współcześni chrześcijanie czczą, składają ofiary i prowadzą swoje życie oddania.
Jak każda skrajność religijna, radykalne formy pietyzmu mogą prowadzić do legalizmu lub subiektywizmu. Jednak dopóki nacisk kładziony jest na biblijnie zrównoważony charakter i zgodnie z prawdami ewangelii, pietyzm pozostaje zdrową, stymulującą wzrost, regenerującą życie siłą w globalnym Kościele chrześcijańskim i życiu duchowym poszczególnych wierzących.
Źródła
- „Pietyzm: wewnętrzne doświadczenie wiary”. Christian History Magazine. Wydanie 10.
- „Pietism.” Pocket Dictionary of Ethics (s. 88–89).
- „Pietism”. Słownik terminów teologicznych (s. 331).
- „Pietism”. Słownik chrześcijaństwa w Ameryce.
- „Pietism.” Pocket Dictionary of the Reformed Tradition (s. 87).
