Dzisiaj papież jest ogólnie uważany za najwyższą głowę Kościoła katolickiego, a wśród katolików za głowę powszechnego Kościoła chrześcijańskiego. Chociaż zasadniczo jest biskupem Rzymu, jest czymś więcej niż tylko pierwszym spośród równych, jest także żywym symbolem jedności chrześcijaństwa. Skąd ta doktryna i jak uzasadniona?
Historia prymatu papieskiego
Idea, że biskup Rzymu jest jedyną osobą, którą można nazwać pope i przewodniczy całemu Kościołowi chrześcijańskiemu, nie istniała w pierwszych latach, a nawet wiekach chrześcijaństwa. Była to doktryna, która rozwijała się stopniowo, z dodawaniem kolejnych warstw, aż w końcu wydawało się wszystkim, że jest naturalnym przerostem wierzeń chrześcijańskich.
Najwcześniejsze posunięcia w kierunku papieskiego prymatu miały miejsce podczas pontyfikatu Lwa I, zwanego także Lwem Wielkim. Według Lwa apostoł Piotr nadal przemawiał do wspólnoty chrześcijańskiej poprzez swoich następców jako biskupa Rzymu. Papież Syriusz oświadczył, że żaden biskup nie może objąć urzędu bez jego wiedzy (zauważ jednak, że nie wymagał on głosu w sprawie tego, kto został biskupem). Dopóki papież Symmachus nie podejmie biskupa Rzymu, by dać paliusz (wełnianą szatę noszoną przez biskupa) komuś spoza Włoch.
Rada Lyonu
Na drugim ekumenicznym Soborze w Lyonie w 1274 r. Biskupi oświadczyli, że kościół rzymski posiada najwyższy i pełny prymat i władzę nad powszechnym Kościołem katolickim, , co oczywiście dało biskupowi Kościoła rzymskiego bardzo dużo mocy. Dopiero Grzegorz VII był tytułem pope oficjalnie zastrzeżonym dla biskupa Rzymu. Grzegorz VII był także odpowiedzialny za znaczne rozszerzenie władzy papiestwa w sprawach doczesnych, co również rozszerzyło możliwości korupcji.
Ta doktryna prymatu papieskiego została rozwinięta podczas Pierwszego Soboru Watykańskiego, który ogłosił w 1870 r., Że w dyspozycji Boga kościół rzymski ma pierwszeństwo zwykłej władzy nad wszystkimi innymi kościołami. Był to również ten sam sobór który zaakceptował dogmat o nieomylności papieża, uznając, że upadek wspólnoty chrześcijańskiej rozciąga się na samego papieża, przynajmniej w sprawach wiary.
Sobór Watykański II
Biskupi katoliccy wycofali się nieco z doktryny prymatu papieskiego podczas Soboru Watykańskiego II. Zamiast tego wybrali wizję administracji kościoła, która w pierwszym tysiącleciu przypominała nieco kościół: kolegialna, wspólnotowa i wspólna operacja grupy równych, a nie monarchii absolutnej pod jednym władcą.
Nie posunęli się nawet do stwierdzenia, że papież nie sprawował najwyższej władzy nad Kościołem, ale nalegali, aby wszyscy biskupi mieli udział w tym autorytecie. Chodzi o to, aby wspólnota chrześcijańska składała się z komunii lokalnych kościołów, które nie całkowicie rezygnują z władzy z powodu przynależności do większej organizacji. Papież jest pomyślany jako symbol jedności i osoba, która powinna działać, aby zapewnić kontynuację tej jedności.
Autorytet Papieża
Oczywiście wśród katolików toczy się debata na temat zakresu władzy papieży. Niektórzy twierdzą, że papież naprawdę jest jak absolutny monarcha, który ma absolutny autorytet i któremu należy się bezwzględne posłuszeństwo. Inni twierdzą, że sprzeciw wobec papieskich wypowiedzi jest nie tylko zakazany, ale niezbędny dla zdrowej wspólnoty chrześcijańskiej.
Wierzący, którzy przyjmują poprzednie stanowisko, znacznie częściej przyjmują również autorytarne przekonania w dziedzinie polityki; o ile przywódcy katoliccy zachęcają do takiego stanowiska, pośrednio zachęcają także do bardziej autorytarnych i mniej demokratycznych struktur politycznych. Obronę tego ułatwia założenie, że autorytarne struktury hierarchii są „naturalne”, ale fakt, że tego rodzaju struktura faktycznie ewoluowała w Kościele katolickim i nie istniała od samego początku, całkowicie podważa takie argumenty. Pozostało nam tylko pragnienie, by niektórzy ludzie kontrolowali innych, czy to poprzez przekonania polityczne czy religijne.
