Pragmatyzm to amerykańska filozofia, która powstała w latach 70. XIX wieku, ale stała się popularna na początku XX wieku. Według pragmatyzmu prawda lub znaczenie idei lub zdania leży w ich obserwowalnych praktycznych konsekwencjach, a nie w jakimkolwiek metafizycznym atrybuty Pragmatyzm można streścić wyrażeniem cokolwiek działa, prawdopodobnie jest prawdą. Ponieważ rzeczywistość się zmienia, cokolwiek uczynki również ulegnie zmianie, tym samym prawda musi być również uważana za zmienną, co oznacza, że nikt nie może twierdzić, że posiada jakąkolwiek prawdę ostateczną lub ostateczną. Pragmatyści uważają, że wszystkie koncepcje filozoficzne należy oceniać według ich praktycznych zastosowań i sukcesów, a nie na podstawie abstrakcji.
Pragmatyzm i nauki przyrodnicze
Pragmatyzm stał się popularny wśród amerykańskich filozofów, a nawet amerykańskiej opinii publicznej na początku XX wieku ze względu na bliski związek z nowoczesnymi naukami przyrodniczymi i społecznymi. Światopogląd naukowy wzrastał zarówno pod względem wpływu, jak i autorytetu; z kolei pragmatyzm był uważany za filozoficznego rodzeństwa lub kuzyna, który, jak się uważano, był w stanie osiągnąć ten sam postęp poprzez dociekania w kwestiach takich jak moralność i sens życia.
Ważni filozofowie pragmatyzmu
Filozofowie zajmujący się rozwojem pragmatyzmu lub będący pod silnym wpływem filozofii to:
- William James (1842–1910): Po raz pierwszy użył terminu pragmatyzm w druku. Uważany również za ojca współczesnej psychologii
- CS (Charles Sanders) Peirce (1839–1914): ukuty termin pragmatyzm; logik, którego filozoficzny wkład został przyjęty przy tworzeniu komputera
- George H. Mead (1863–1931): Uważany za jednego z założycieli psychologii społecznej
- John Dewey (1859–1952): Opracował filozofię racjonalnego empiryzmu, która stała się związana z pragmatyzmem.
- WV Quine (1908 do 2000): profesor z Harvardu, który był orędownikiem filozofii analitycznej, która zawdzięcza dług wcześniejszemu pragmatyzmowi.
- CI Lewis (1883–1964): główny mistrz współczesnej logiki filozoficznej
Ważne książki o pragmatyzmie
Więcej informacji można znaleźć w kilku książkach na ten temat:
- Pragmatyzm, William James
- Znaczenie prawdy, William James
- Logika: teoria zapytania, John Dewey
- Human Nature and Conduct, John Dewey
- The Philosophy of the Act, George H. Mead
- Umysł i porządek świata, autor: CI Lewis
CS Peirce on Pragmatism
CS Peirce, który ukuł termin pragmatyzm, postrzegał go jako technikę, która pomaga nam znaleźć rozwiązania, niż filozofię lub rzeczywiste rozwiązanie problemów. Peirce wykorzystał go jako środek do opracowania jasności językowej i konceptualnej (a tym samym ułatwiającej komunikację) z problemami intelektualnymi. On napisał:
Zastanów się, jakie efekty, które mogą mieć praktyczne znaczenie, wyobrażamy sobie, że jest to cel naszej koncepcji. Zatem nasza koncepcja tych efektów jest całością naszej koncepcji obiektu
William James o Pragmatyzmie
William James jest najsłynniejszym filozofem pragmatyzmu i uczonym, który sam rozsławił pragmatyzm. Dla Jamesa pragmatyzm dotyczył wartości i moralności: celem filozofii było zrozumienie, co miało dla nas wartość i dlaczego. James argumentował, że pomysły i przekonania mają dla nas wartość tylko wtedy, gdy działają.
James napisał o pragmatyzmie:
Pomysły stają się prawdą, o ile pomagają nam wejść w zadowalające relacje z innymi częściami naszego doświadczenia.
John Dewey o pragmatyzmie
W filozofii, którą nazwał instrumentalizmem, John Dewey próbował połączyć filozofię Peirce i Jamesa z pragmatyzmem. Instrumentalizm dotyczył więc zarówno pojęć logicznych, jak i analizy etycznej. Instrumentalizm opisuje idee Deweya dotyczące warunków, w jakich zachodzi rozumowanie i dochodzenie. Z jednej strony powinna być kontrolowana przez ograniczenia logiczne; z drugiej strony ma na celu wytwarzanie towarów i ceniących zadowolenie.
