Kobiety z okresu wedyjskiego (około 1500-1200 pne) były uosobieniem osiągnięć intelektualnych i duchowych. Wedy mają wiele do powiedzenia na temat tych kobiet, które zarówno uzupełniały, jak i uzupełniały swoich męskich partnerów. Jeśli chodzi o rozmowy o znaczących postaciach kobiecych z okresu wedyjskiego, przychodzą na myśl cztery nazwiska - Ghosha, Lopamudra, Sulabha Maitreyi i Gargi.
Ghosha
Mądrość wedyjska jest zamknięta w niezliczonych hymnach i wyłania się z nich 27 widzących kobiet. Ale większość z nich to jedynie abstrakcje, z wyjątkiem kilku, takich jak Ghosha, który ma określoną ludzką postać. Wnuczka Dirghatamas i córka Kakshivata, obaj kompozytorzy hymnów na cześć Ashwins, Ghosha ma dwa całe hymny dziesiątej księgi, z których każda zawiera 14 wersetów, przypisanych do jej imienia. Pierwszy pochwala Ashwins, niebiańskich bliźniaków, którzy są również lekarzami; druga to osobiste życzenie wyrażające jej intymne uczucia i pragnienia życia małżeńskiego. Ghosha cierpiała na nieuleczalną, oszpecającą chorobę, prawdopodobnie trąd, i pozostała w domu ojca. Jej prośby do Ashwins i oddanie przodków wobec nich sprawiły, że wyleczyli ją z choroby i pozwolili jej doświadczyć ślubu szczęścia.
Lopamudra
Rig Veda („Wiedza królewska”) ma długie rozmowy między mędrcem Agasthyą i jego żoną Lopamudrą, co świadczy o wielkiej inteligencji i dobroci tego ostatniego. Jak głosi legenda, Lopamudra została stworzona przez mędrca Agasthya i została wydana jako córka króla Vidarbha. Para królewska zapewniła jej najlepszą możliwą edukację i wychowała ją wśród luksusu. Kiedy osiągnęła wiek do zawarcia małżeństwa, Agasthya, mędrzec składający śluby celibatu i ubóstwa, chciał ją posiadać. Lopa zgodziła się poślubić go i opuściła swój pałac dla pustelni Agasthyi. Po długim okresie wiernego służenia mężowi Lopa zmęczył się jego surowymi praktykami. Napisała hymn o dwóch strofach, namiętnie błagając o jego uwagę i miłość. Niedługo potem mędrzec zrealizował swoje obowiązki wobec żony i z równym zapałem wykonywał zarówno swoje życie domowe, jak i ascetyczne, osiągając pełnię mocy duchowych i fizycznych. Urodził się im syn. Został nazwany Dridhasyu, który później został wielkim poetą.
Maitreyi
Rig Veda zawiera około tysiąca hymnów, z których około 10 jest akredytowanych przez Maitreyi, widzącą kobietę i filozofkę. Przyczyniła się do poprawy osobowości jej mędrca-męża Yajnavalkya i do rozkwitu jego duchowych myśli. Jadżawalkja miała dwie żony Maitreyi i Katyayani. Podczas gdy Maitreyi dobrze znał pisma hinduistyczne i był „brahmavadini”, Katyayani była zwykłą kobietą. Pewnego dnia mędrzec postanowił załatwić swoje ziemskie dobra między dwiema żonami i wyrzec się świata, składając ascetyczne ślubowania. Zapytał swoje żony o ich życzenia. Uczony Maitreyi zapytał męża, czy całe bogactwo na świecie uczyni ją nieśmiertelną. Mędrzec odpowiedział, że bogactwo może uczynić tylko jednego bogatym, nic więcej. Potem poprosiła o bogactwo nieśmiertelności. Yajnavalkya z radością to usłyszał i przekazał Maitreyi doktrynę duszy oraz swoją wiedzę na temat osiągnięcia nieśmiertelności.
Gargi
Gargi, wedyjska prorokini i córka mędrca Vachaknu, skomponowały kilka hymnów, które zakwestionowały pochodzenie wszelkiej egzystencji. Kiedy król Janak z Videha zorganizował „brahmayajnę”, filozoficzny kongres skupiony wokół sakramentu ognia, Gargi był jednym z wybitnych uczestników. Rzuciła wyzwanie mędrcowi Jadżawalkji salwą niepokojących pytań dotyczących duszy lub „atmana”, które wprawiły w zakłopotanie uczonego, który do tej pory uciszył wielu wybitnych uczonych. Jej pytanie - „ Warstwa, która znajduje się nad niebem i pod ziemią, która jest opisana jako usytuowana pomiędzy ziemią a niebem i która jest wskazana jako symbol przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, gdzie ona się znajduje? ” - oszołomił nawet wielkich wedyjskich mężów liter.
