Jedna z najbardziej potencjalnie dzielących debat w historii Kościoła koncentruje się wokół przeciwnych doktryn zbawienia znanych jako kalwinizm i arminianizm. Kalwinizm opiera się na wierzeniach teologicznych i nauczaniu Jana Kalwina (1509-1564), przywódcy Reformacja i arminianizm oparty jest na poglądach holenderskiego teologa Jacobusa Arminiusa (1560–1609).
Po studiach u zięcia Johna Calvina w Genewie Jacobus Arminius zaczął jako ścisły kalwinista. Później, jako pastor w Amsterdamie i profesor na uniwersytecie w Leiden w Holandii, studia Arminiusa w księdze Rzymian doprowadziły do wątpliwości i odrzucenia wielu doktryn kalwinistycznych.
Podsumowując, kalwinizm koncentruje się na najwyższej suwerenności Boga, przeznaczeniu, całkowitej deprawacji człowieka, bezwarunkowych wyborach, ograniczonym zadośćuczynieniu, nieodpartej łasce i wytrwałości świętych.
Arminianizm kładzie nacisk na warunkowe wybory oparte na Bożej wiedzy, wolną wolę człowieka poprzez dogodną łaskę współpracy z Bogiem w zbawieniu, powszechne przebłaganie Chrystusa, odporną łaskę i zbawienie, które potencjalnie mogą zostać utracone.
Co to dokładnie znaczy? Najłatwiejszym sposobem zrozumienia różnych poglądów doktrynalnych jest porównanie ich obok siebie.
Porównaj przekonania z kalwinizmu vs. Arminianizm
Boska suwerenność
Suwerenność Boga polega na przekonaniu, że Bóg ma całkowitą kontrolę nad wszystkim, co dzieje się we wszechświecie. Jego rządy są najwyższe, a jego wola jest ostateczną przyczyną wszystkich rzeczy
Kalwinizm: W myśleniu kalwińskim suwerenność Boga jest bezwarunkowa, nieograniczona i absolutna. Wszystkie rzeczy są zdeterminowane dobrą przyjemnością woli Bożej. Bóg znał się z własnego planu.
Arminianizm: Dla Arminian Bóg jest suwerenny, ale ograniczył swoją kontrolę w związku z wolnością i reakcją człowieka. Boskie dekrety wiążą się z jego uprzednią wiedzą na temat reakcji człowieka.
Deprawacja człowieka
Kalwiniści wierzą w całkowitą deprawację człowieka, podczas gdy Arminianie trzymają się idei określanej jako „częściowa deprawacja”.
Kalwinizm: Z powodu Upadku człowiek jest całkowicie zdeprawowany i martwy w swym grzechu. Człowiek nie jest w stanie zbawić siebie i dlatego Bóg musi zapoczątkować zbawienie.
Arminianizm: Z powodu Upadku człowiek odziedziczył zepsutą, zdeprawowaną naturę. Poprzez „dogodną łaskę” Bóg usunął winę za grzech Adama. Łaska uprzywilejowana jest definiowana jako dzieło przygotowawcze Ducha Świętego, dane wszystkim, umożliwiające osobie odpowiedzieć na Boże wezwanie do zbawienia.
Wybór
Wybory odnoszą się do koncepcji wyboru ludzi do zbawienia. Kalwiniści uważają, że wybory są bezwarunkowe, podczas gdy Arminianie uważają, że wybory są warunkowe.
Kalwinizm: Przed założeniem świata Bóg bezwarunkowo wybrał (lub „wybrał”) niektórych do zbawienia. Wybory nie mają nic wspólnego z przyszłą reakcją człowieka. Wybrani są wybierani przez Boga.
Arminianizm: Wybór opiera się na Bożej wiedzy o tych, którzy uwierzą w Niego przez wiarę. Innymi słowy, Bóg wybrał tych, którzy wybiorą go z własnej woli. Warunkowe wybory opierają się na odpowiedzi człowieka na Bożą ofertę zbawienia.
Zadośćuczynienie Chrystusa
Zadośćuczynienie jest najbardziej kontrowersyjnym aspektem debaty kalwinizm vs. arminianizm. Odnosi się do ofiary Chrystusa za grzeszników. Dla kalwinisty pokuta Chrystusa ogranicza się do wybranych. W myśleniu armeńskim pokuta jest nieograniczona. Jezus umarł za wszystkich ludzi
Kalwinizm: Jezus Chrystus umarł, aby zbawić tylko tych, którzy zostali mu dani (wybrani) przez Ojca w wieczności w przeszłości. Ponieważ Chrystus nie umarł za wszystkich, ale tylko za wybranych, jego pokuta jest całkowicie udana.
Arminianizm: Chrystus umarł za wszystkich. Odkupieńcza śmierć Zbawiciela zapewniła środki zbawienia całej ludzkości. Jednak przebłaganie Chrystusa jest skuteczne tylko dla wierzących.
wdzięk
Boża łaska ma związek z jego wezwaniem do zbawienia. Kalwinizm mówi, że łaska Boga jest nie do odparcia, zaś arminianizm mówi, że można mu się oprzeć.
Kalwinizm: Podczas gdy Bóg rozszerza swoją wspólną łaskę na całą ludzkość, nie wystarczy nikogo zbawić. Tylko nieodparta łaska Boża może przyciągnąć wybranych do zbawienia i skłonić człowieka do odpowiedzi. Łaski tej nie można zasłaniać ani stawiać jej oporu.
Arminianizm: Dzięki łasce przygotowawczej (dogodnej) udzielonej wszystkim przez Ducha Świętego człowiek jest w stanie współpracować z Bogiem i wierzyć w zbawienie. Dzięki dogodnej łasce Bóg usunął skutki grzechu Adama. Z powodu „wolnej woli” ludzie są również w stanie przeciwstawić się łasce Bożej.
Wola człowieka
Wolna wola człowieka w porównaniu z suwerenną wolą Boga jest powiązana z wieloma punktami debaty o kalwinizmie przeciwko arminianizmowi.
Kalwinizm: Wszyscy ludzie są całkowicie zdeprawowani, a ta deprawacja rozciąga się na całą osobę, łącznie z wolą. Z wyjątkiem Bożej nieodpartej łaski ludzie nie są w stanie samodzielnie odpowiedzieć Bogu.
Arminianizm: Ponieważ Duch Święty udziela wszystkim ludziom korzystnej łaski, a ta łaska rozciąga się na całą osobę, wszyscy ludzie mają wolną wolę.
Wytrwałość
Wytrwałość świętych wiąże się z debatą „raz zbawiony, zawsze zbawiony” i kwestią wiecznego bezpieczeństwa. Kalwinista mówi, że wybrani wytrwają w wierze i nie zaprzeczą na stałe Chrystusowi ani nie odwrócą się od Niego. Armeńczyk może nalegać, aby człowiek mógł spaść i utracić swoje zbawienie. Jednak niektórzy Arminianie przyjmują wieczne bezpieczeństwo.
Kalwinizm: Wierni wytrwają w zbawieniu, ponieważ Bóg dopilnuje, aby nikt nie zginął. Wierzący są pewni wiary, ponieważ Bóg dokończy dzieła, które rozpoczął.
Arminianizm: Wyznając wolną wolę, wierzący mogą odwrócić się lub spaść z łaski i utracić swoje zbawienie .
Należy zauważyć, że wszystkie punkty doktrynalne na obu stanowiskach teologicznych mają biblijne podstawy, dlatego debata była tak podzielona i trwała w całej historii Kościoła. Różne wyznania nie zgadzają się co do tego, które punkty są poprawne, odrzucając całość lub część systemu teologicznego, pozostawiając większość wierzących z mieszaną perspektywą.
Ponieważ zarówno kalwinizm, jak i arminianizm dotyczą pojęć wykraczających daleko poza ludzkie zrozumienie, debata z pewnością będzie kontynuowana, ponieważ istoty skończone próbują wyjaśnić nieskończenie tajemniczego Boga.
